Yüksek Mahkeme, kadının sağlığının risk altında olması durumunda Idaho'da acil kürtajlara geçici olarak izin vermeye hazır görünüyor. Bu, Çarşamba günü mahkemenin web sitesinde kısaca yayınlanan kararın bir kopyasından ortaya çıkıyor.
İmzasız görüş, usuli gerekçelerle davayı reddetmiştir. Bloomberg News tarafından yayınlanan 22 sayfalık belgeye göre mahkeme şimdilik konuyu ele almayacak. Böyle bir karar, Idaho'nun neredeyse tamamen kürtaj yasağını askıya alan ve eyaletteki hastanelerin annenin sağlığını korumak için gerekirse acil kürtaj yapabileceğini söyleyen alt federal mahkeme kararını geri getirecek.
Dava, tüm hastalar için acil bakım gerektiren bir federal yasanın, kadının hayatı tehlikede olmadığı sürece sınırlı istisnalarla prosedürü yasaklayan Idaho'nun katı kürtaj yasağını geçersiz kılıp kılmadığıyla ilgili.
Belgenin nihai olup olmadığı belli değildi ve bir mahkeme sözcüsü yalnızca ilgili Moyle v. Amerika Birleşik Devletleri ve Idaho v. Amerika Birleşik Devletleri davalarına ilişkin bir kararın eninde sonunda açıklanacağını söyledi.
Sözcü Patricia McCabe, “Mahkemenin yayın departmanı yanlışlıkla ve kısa süreliğine mahkemenin web sitesine bir belge yükledi” dedi. “Mahkemenin Moyle v. Amerika Birleşik Devletleri ve Idaho v. Amerika Birleşik Devletleri zamanı gelince yayınlanacak.”
“Mahkemenin” anlamına gelen “per curiam” olarak işaretlenen imzasız görüşte özetlenen bölünme esasen 6-3 idi; Yargıç Ketanji Brown Jackson kısmi mutabakat ve kısmi muhalif görüş yazmıştı. Federal yasanın Idaho'nun katı yasağını geçersiz kıldığını bulduğunu yazdı ve Yüksek Mahkeme'nin konuyu alt mahkemeye geri göndermek yerine derhal ele alması gerektiğine inandığını ekledi.
Liberal yargıçların yanı sıra Yargıçlar Amy Coney Barrett ve Brett M. Kavanaugh ile Baş Yargıç John G. Roberts Jr. da aynı görüşte yazdı veya katıldı. Mahkemenin muhafazakar yargıçlarından üçü, Yargıçlar Samuel A. Alito Jr., Clarence Thomas ve Neil M. Gorsuch karşı çıktı.
Çevrimiçi olarak yayınlanan belge Çarşamba tarihliydi. Ancak mahkeme o sabah yalnızca iki karar açıkladı. Bunların hiçbiri kürtajla ilgili değildi.
Belgede nihai bir karar yer alıyorsa bu, yargıçların kürtajın yasallığı konusunda bu dönemde ikinci kez kaçındığı bir karar olacak. Çarşamba günkü açıklamada davanın “tedbirsizce kabul edildiği” belirtildi. Kendisi, yargıçların bu konuda karar vermeyeceğini, sadece dava mahkemede görülene kadar kadınların acil kürtaj hakkına sahip olmaya devam edeceğini söyledi.
Yargıç Elena Kagan da karara katılarak, kararın “kadının sağlığına ciddi zarar gelmesini önlemek için hamileliğin sonlandırılmasının gerekli olduğu durumlarda Idaho'nun kürtaj yasağını uygulamasını engelleyeceğini” söyledi.
Kendi görüşüne göre, Acil Tıbbi Tedavi ve İş Yasası olarak bilinen söz konusu federal yasanın, federal finansman alan hastanelerin bir hastayı stabilize etmek için gerekli her türlü tıbbi tedaviyi sağlamasını “açıkça gerektirdiğini” ekledi.
Yargıç Jackson bu değerlendirmeye katıldı. Yüksek Mahkeme davayı gördüğünde, geçici olarak Idaho'nun kürtaj yasağının yürürlüğe girmesine de izin verdi ve bu da onun tamamen gereksiz “aylık bir felaket” olarak adlandırdığı duruma yol açtı. Eyaletin doktorları “geri çekilmek ve hastalarının acı çekmesini izlemek veya hastalarının Idaho'dan uçakla gönderilmesini ayarlamak zorunda kaldılar” diye ekledi.
Ancak çoğunluk görüşünden farklı olarak davanın usuli gerekçelerle reddedilmesinin mahkemenin bazı konuları ertelemesine izin vermemesi gerektiğini söyledi.
Yargıç Jackson, “Zamanı geriye alıp Mahkeme'nin bu meseleye müdahil olmasından önce işlerin nasıl olduğunu görmemiz mümkün değil” diye yazdı. “Bu anlaşmazlığı şimdi çözmemek için iyi bir neden yok.”
Yargıç Alito, muhalif görüşünde, mahkemenin davanın esaslarına göre karar vermesi gerektiğini kabul etti ve davanın reddedilmesini kafa karıştırıcı bir geri dönüş olarak nitelendirdi.
Yargıç Alito, “Bu soru daha önce hiç olmadığı kadar karara bağlanmaya hazır” diye yazdı. “Mahkeme, davanın gündeme getirdiği bu basit ama duygusal ve son derece siyasallaşmış meseleyi karara bağlama iradesini kaybetmiş gibi görünüyor. Bu talihsiz bir durum.”
Federal yasanın açıkça hastanelerin “Idaho yasasını ihlal eden kürtaj yapmalarını” gerektirmediğini yazdı. Tam tersine, Medicare parası alan hastanelerin “doğmamış bir çocuğu kürtaj etmek yerine tedavi etmesini” gerektirdiğini de sözlerine ekledi.
Yargıç Barrett orta yolu bulmuş gibi görünüyordu. Her ne kadar görevden alınmayı kabul ettiğini yazsa da, Idaho yasasının kapsamı duruşmanın başlamasından bu yana “iki kez önemli ölçüde değişti” ve tarafların pozisyonları “anlaşmazlığın kapsamını en iyi ihtimalle belirsiz hale getirdi.”
Eyalet yasalarının hangi koşullar altında acil kürtajlara izin vereceği ve bu tür prosedürlerin ne zaman yasaklanacağı sorusuna odaklandığı için, mutabık görüşü duruşma sırasındaki sorularını da yansıtıyordu.
Yasama döneminin yoğun son günlerinde bu davaya ilişkin görüşün açıkça kasıtsız olarak yayınlanması, anayasal kürtaj hakkını yürürlükten kaldıran görüş taslağının sızdırılmasını hatırlattı.
Kürtaj hakları savunucuları Idaho davasının görünen sonucunu memnuniyetle karşılarken, bunun açık bir zafer olmadığı konusunda uyardılar.
Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği Üreme Özgürlüğü Projesi direktör yardımcısı Alexa Kolbi-Molinas, “Sızdırılan görüş doğruysa, hamile insanların ormandan çok uzak olduğu açıktır” dedi. “Yanlış anlaşılmasın: Yüksek Mahkeme, her hamile kişinin acil kürtaj temel hakkına sahip olduğunu kesin olarak belirleme fırsatına sahipti, ancak görünen o ki bunu yapmamış.”
Bu, mahkemenin, bir grup kürtaj karşıtının ve doktorun ülkedeki çoğu kürtajda kullanılan ortak bir kürtaj hapının bulunabilirliğini sınırlama girişimini reddetmesinin ardından bu ay tekrarlanan bir tepkiydi. Mahkeme, davacıların ilacın onayına itiraz etme haklarının bulunmadığını tespit ederek esaslı bir karar vermekten kaçındı ve mifepriston ilacına yaygın erişim sağladı.
Idaho davasındaki geniş kapsamlı bir kararın, Roe v. Wade, mahkeme tarafından 2022'de neredeyse tamamen yasaklanmıştı. Federal acil bakım yasası, dava yalnızca sınırlı sayıda ve türde hastayı etkilese de, Biden yönetiminin eyaletteki kürtaj yasaklarına meydan okumak ve erişimi korumak için aradığı birkaç ve sınırlı yoldan biri olarak görülüyordu.
Idaho, ABD Dokuzuncu Daire Temyiz Mahkemesi'nin 11 yargıçtan oluşan heyetinin yasayı geçici olarak engellemesinin ardından Yüksek Mahkeme'den müdahale etmesini istedi. Yargıçlar davayı görmeyi kabul edince yasağı yeniden uygulamaya koydular.
Idaho yasalarına göre kürtaj, ensest, tecavüz, bazı yaşanmaz gebelik vakaları veya “hamile kadının ölümünü önlemek için gerekli” durumlar dışında yasa dışıdır. Kürtaj yapan doktorlar cezai yaptırımlarla, hapis cezasıyla ve hekimlik yapma ruhsatlarının kaybedilmesiyle karşı karşıya kalabilir.
Biden yönetimi, yasağın federal yasaya aykırı olduğunu ve federal yasanın bu yasağın önüne geçmesi gerektiğini iddia etmişti. Idaho, Biden yönetiminin eyalet yasaklarını aşmak için federal yasayı yanlış yorumladığını ve hastaneleri fiilen yasal kürtaj merkezlerine dönüştürdüğünü iddia etti.
Julie Tate Araştırma katkısı yapıldı.
İmzasız görüş, usuli gerekçelerle davayı reddetmiştir. Bloomberg News tarafından yayınlanan 22 sayfalık belgeye göre mahkeme şimdilik konuyu ele almayacak. Böyle bir karar, Idaho'nun neredeyse tamamen kürtaj yasağını askıya alan ve eyaletteki hastanelerin annenin sağlığını korumak için gerekirse acil kürtaj yapabileceğini söyleyen alt federal mahkeme kararını geri getirecek.
Dava, tüm hastalar için acil bakım gerektiren bir federal yasanın, kadının hayatı tehlikede olmadığı sürece sınırlı istisnalarla prosedürü yasaklayan Idaho'nun katı kürtaj yasağını geçersiz kılıp kılmadığıyla ilgili.
Belgenin nihai olup olmadığı belli değildi ve bir mahkeme sözcüsü yalnızca ilgili Moyle v. Amerika Birleşik Devletleri ve Idaho v. Amerika Birleşik Devletleri davalarına ilişkin bir kararın eninde sonunda açıklanacağını söyledi.
Sözcü Patricia McCabe, “Mahkemenin yayın departmanı yanlışlıkla ve kısa süreliğine mahkemenin web sitesine bir belge yükledi” dedi. “Mahkemenin Moyle v. Amerika Birleşik Devletleri ve Idaho v. Amerika Birleşik Devletleri zamanı gelince yayınlanacak.”
“Mahkemenin” anlamına gelen “per curiam” olarak işaretlenen imzasız görüşte özetlenen bölünme esasen 6-3 idi; Yargıç Ketanji Brown Jackson kısmi mutabakat ve kısmi muhalif görüş yazmıştı. Federal yasanın Idaho'nun katı yasağını geçersiz kıldığını bulduğunu yazdı ve Yüksek Mahkeme'nin konuyu alt mahkemeye geri göndermek yerine derhal ele alması gerektiğine inandığını ekledi.
Liberal yargıçların yanı sıra Yargıçlar Amy Coney Barrett ve Brett M. Kavanaugh ile Baş Yargıç John G. Roberts Jr. da aynı görüşte yazdı veya katıldı. Mahkemenin muhafazakar yargıçlarından üçü, Yargıçlar Samuel A. Alito Jr., Clarence Thomas ve Neil M. Gorsuch karşı çıktı.
Çevrimiçi olarak yayınlanan belge Çarşamba tarihliydi. Ancak mahkeme o sabah yalnızca iki karar açıkladı. Bunların hiçbiri kürtajla ilgili değildi.
Belgede nihai bir karar yer alıyorsa bu, yargıçların kürtajın yasallığı konusunda bu dönemde ikinci kez kaçındığı bir karar olacak. Çarşamba günkü açıklamada davanın “tedbirsizce kabul edildiği” belirtildi. Kendisi, yargıçların bu konuda karar vermeyeceğini, sadece dava mahkemede görülene kadar kadınların acil kürtaj hakkına sahip olmaya devam edeceğini söyledi.
Yargıç Elena Kagan da karara katılarak, kararın “kadının sağlığına ciddi zarar gelmesini önlemek için hamileliğin sonlandırılmasının gerekli olduğu durumlarda Idaho'nun kürtaj yasağını uygulamasını engelleyeceğini” söyledi.
Kendi görüşüne göre, Acil Tıbbi Tedavi ve İş Yasası olarak bilinen söz konusu federal yasanın, federal finansman alan hastanelerin bir hastayı stabilize etmek için gerekli her türlü tıbbi tedaviyi sağlamasını “açıkça gerektirdiğini” ekledi.
Yargıç Jackson bu değerlendirmeye katıldı. Yüksek Mahkeme davayı gördüğünde, geçici olarak Idaho'nun kürtaj yasağının yürürlüğe girmesine de izin verdi ve bu da onun tamamen gereksiz “aylık bir felaket” olarak adlandırdığı duruma yol açtı. Eyaletin doktorları “geri çekilmek ve hastalarının acı çekmesini izlemek veya hastalarının Idaho'dan uçakla gönderilmesini ayarlamak zorunda kaldılar” diye ekledi.
Ancak çoğunluk görüşünden farklı olarak davanın usuli gerekçelerle reddedilmesinin mahkemenin bazı konuları ertelemesine izin vermemesi gerektiğini söyledi.
Yargıç Jackson, “Zamanı geriye alıp Mahkeme'nin bu meseleye müdahil olmasından önce işlerin nasıl olduğunu görmemiz mümkün değil” diye yazdı. “Bu anlaşmazlığı şimdi çözmemek için iyi bir neden yok.”
Yargıç Alito, muhalif görüşünde, mahkemenin davanın esaslarına göre karar vermesi gerektiğini kabul etti ve davanın reddedilmesini kafa karıştırıcı bir geri dönüş olarak nitelendirdi.
Yargıç Alito, “Bu soru daha önce hiç olmadığı kadar karara bağlanmaya hazır” diye yazdı. “Mahkeme, davanın gündeme getirdiği bu basit ama duygusal ve son derece siyasallaşmış meseleyi karara bağlama iradesini kaybetmiş gibi görünüyor. Bu talihsiz bir durum.”
Federal yasanın açıkça hastanelerin “Idaho yasasını ihlal eden kürtaj yapmalarını” gerektirmediğini yazdı. Tam tersine, Medicare parası alan hastanelerin “doğmamış bir çocuğu kürtaj etmek yerine tedavi etmesini” gerektirdiğini de sözlerine ekledi.
Yargıç Barrett orta yolu bulmuş gibi görünüyordu. Her ne kadar görevden alınmayı kabul ettiğini yazsa da, Idaho yasasının kapsamı duruşmanın başlamasından bu yana “iki kez önemli ölçüde değişti” ve tarafların pozisyonları “anlaşmazlığın kapsamını en iyi ihtimalle belirsiz hale getirdi.”
Eyalet yasalarının hangi koşullar altında acil kürtajlara izin vereceği ve bu tür prosedürlerin ne zaman yasaklanacağı sorusuna odaklandığı için, mutabık görüşü duruşma sırasındaki sorularını da yansıtıyordu.
Yasama döneminin yoğun son günlerinde bu davaya ilişkin görüşün açıkça kasıtsız olarak yayınlanması, anayasal kürtaj hakkını yürürlükten kaldıran görüş taslağının sızdırılmasını hatırlattı.
Kürtaj hakları savunucuları Idaho davasının görünen sonucunu memnuniyetle karşılarken, bunun açık bir zafer olmadığı konusunda uyardılar.
Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği Üreme Özgürlüğü Projesi direktör yardımcısı Alexa Kolbi-Molinas, “Sızdırılan görüş doğruysa, hamile insanların ormandan çok uzak olduğu açıktır” dedi. “Yanlış anlaşılmasın: Yüksek Mahkeme, her hamile kişinin acil kürtaj temel hakkına sahip olduğunu kesin olarak belirleme fırsatına sahipti, ancak görünen o ki bunu yapmamış.”
Bu, mahkemenin, bir grup kürtaj karşıtının ve doktorun ülkedeki çoğu kürtajda kullanılan ortak bir kürtaj hapının bulunabilirliğini sınırlama girişimini reddetmesinin ardından bu ay tekrarlanan bir tepkiydi. Mahkeme, davacıların ilacın onayına itiraz etme haklarının bulunmadığını tespit ederek esaslı bir karar vermekten kaçındı ve mifepriston ilacına yaygın erişim sağladı.
Idaho davasındaki geniş kapsamlı bir kararın, Roe v. Wade, mahkeme tarafından 2022'de neredeyse tamamen yasaklanmıştı. Federal acil bakım yasası, dava yalnızca sınırlı sayıda ve türde hastayı etkilese de, Biden yönetiminin eyaletteki kürtaj yasaklarına meydan okumak ve erişimi korumak için aradığı birkaç ve sınırlı yoldan biri olarak görülüyordu.
Idaho, ABD Dokuzuncu Daire Temyiz Mahkemesi'nin 11 yargıçtan oluşan heyetinin yasayı geçici olarak engellemesinin ardından Yüksek Mahkeme'den müdahale etmesini istedi. Yargıçlar davayı görmeyi kabul edince yasağı yeniden uygulamaya koydular.
Idaho yasalarına göre kürtaj, ensest, tecavüz, bazı yaşanmaz gebelik vakaları veya “hamile kadının ölümünü önlemek için gerekli” durumlar dışında yasa dışıdır. Kürtaj yapan doktorlar cezai yaptırımlarla, hapis cezasıyla ve hekimlik yapma ruhsatlarının kaybedilmesiyle karşı karşıya kalabilir.
Biden yönetimi, yasağın federal yasaya aykırı olduğunu ve federal yasanın bu yasağın önüne geçmesi gerektiğini iddia etmişti. Idaho, Biden yönetiminin eyalet yasaklarını aşmak için federal yasayı yanlış yorumladığını ve hastaneleri fiilen yasal kürtaj merkezlerine dönüştürdüğünü iddia etti.
Julie Tate Araştırma katkısı yapıldı.